(Psittacula krameri)
Aile ismi:
Psittaculidae (Eski Dünya Papağanları – Old World Parrots)
Tür ismi:
Psittacula krameri
Synonym ismi:
YOK
Yaygın kullanılan ismi:
Yeşil papağan
İngilizce ismi:
Rose-ringed Parakeet also known in some publications as Ring-necked Parakeet
Grup: Kuşlar
Giriş yılı:1975
İlk kayıt yıl: 1975
Türkiye’de şu ana kadar Adana, Ankara, Antalya, Balıkesir, Bolu, Burdur, Bursa, Çanakkale, Denizli, Gaziantep, Giresun, Hatay, İstanbul, İzmir, Kastamonu, Kayseri, Kırklareli, Kırşehir, Kocaeli, Muğla, Mersin, Osmaniye, Sakarya, Samsun, Sinop, Tekirdağ, Trabzon, Şanlıurfa ve Yalova olmak üzere toplam 29 farklı ilden kayıt gelmiştir.
Yukarıda verilen illerde kaydedilen Yeşil papağan İstanbul, Ankara, İzmir, Yalova, Antalya ve Şanlıurfa olmak üzere 6 ilde üremektedir. Diğer illerde doğada popülasyonlar kuramamıştır. En yoğun popülasyon İstanbul’dadır. İstanbul’u Yalova ve Ankara illeri izlemektedir.
Papağan ticareti
Yeşil papağanlar riparyan ormanlar, mangrovlar, savanlar, çayırlıklar, açık tarım alanları, dağınık ağaçlık alanlar, yerleşim yerlerindeki parklar ve bahçeler gibi oldukça farklı habitatlarda bulunabilen bir türdür. Türkiye’de şehirlerde ağaçların bulunduğu parklar, bahçeler ve korularda bulunmaktadır.
Popülasyon durumu artış göstermektedir. İlk yıllarda sadece İstanbul ve İzmir gibi illerde gözlenen Yeşil papağan, farklı illerde yayılışını arttırmaktadır. Türkiye’de 1355 Yeşil papağan bulunduğu tahmin edilmektedir. Bunun da yaklaşık 1000’inin İstanbul’da olduğu tahmin edilmektedir.
İstanbul’da 1000’den fazla, İzmir’de 150 birey, Ankara’da 60 birey, Antalya’da 20 birey, Şanlıurfa’da 10 birey, Yalova’da 100 birey, diğer illerde 15 birey olduğu tahmin edilmektedir.
Yeşil papağan doğal dağılım gösterdiği ülkeler dışında toplam 41 ülkede istilacı yabancı tür olarak bulunmaktadır. Cezayir, Kongo, Mısır, Kenya, Moritus, Fas, Seyşeller, Güney Afrika Cumhuriyeti, Zanzibar, Bahreyn, Hong Kong, İran, Irak, İsrail, Japonya, Ürdün, Kuveyt, Macau, Amman, Katar, Suudi Arabistan, Singapur, Tayland, Türkiye, Birleşik Arap Emirlikleri, Yemen, Belçika, Danimarka, Fransa, Almanya, Yunanistan, İtalya, Hollanda, Portekiz, İspanya, Slovenya, İsviçre, İngiltere, Küba, ABD, Avustralya.
Meyve bahçeleri, mısır, tahıl vb tarımsal ürünlere zarar verdiği için tarım zararlısı olarak kabul edilir. Gürültü, dışkı birikimi, parazit ve patojen taşıma yoluyla hastalığa sebep olma gibi etkileri nedeniyle insanlar tarafından zararlı kabul edilir. Üreme döneminde ağaçlardaki yuva kovukları için rekabet ederek kovukta üreyen diğer türlerle rekabet eder. Sıvacıkuşu ve ağaçkakanlar ile yuva kovukları için rekabet ettiği tespit edilmiştir. İspanya’da bir yarasa türünün (Nyctalus lasiopterus) popülasyon büyüklüğünü önemli ölçüde düşürdükleri ve türün risk altına girdiği belirtilmiştir. Tam olarak etkileri tespit edilemese de sincap, serçe, leş kargası, gümüş martı, küçük karga gibi çeşitli türlerle etkileşim halinde olduğu gözlenmiştir.
Yeşil papağan Türkiye’de her geçen gün daha da yayılmakta ve nüfusu artış göstermektedir. Birçok ülkede uzun yıllar herhangi bir etki göstermeksizin varlık gösteren bu türün nüfusu belli bir eşik değerin üzerine ulaştığında olumsuz etkilerinin arttığı bildirilmektedir. Bu nedenle Yeşil papağanların Türkiye’de dağılım durumlarının, popülasyon büyüklüklerinin ve etkilerinin izlenmesi ve gerekli tedbirlerin alınması önemlidir.
https://www.cabi.org/isc/datasheet/45158
Akyıldırım B, Arslan M. 2009. Türkiye’ye Yerleşen Egzotik Kuş Türleri: Yeşil papağan (Psittacula krameri) ve İskender papağanı (Psittacula eupatria).
Collar, N., G. M. Kirwan, and P. F. D. Boesman, 2020. Rose-ringed Parakeet (Psittacula krameri), version 1.0. In Birds of the World (J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D. A. Christie, and E. de Juana, Editors). Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA. https://doi.org/10.2173/bow.rorpar.01
Hernández-Brito, D., Carrete, M., Ibáñez, C., Juste, J. and Tella, J.L. 2018. Nest-site competition and killing by invasive parakeets cause the decline of a threatened bat population. Royal Society Opean Science. 5: 172477. http://dx.doi.org/10.1098/rsos.172477
Mori E, Ancillotto L, Menchetti M, Romeo C, Ferrari N. 2013. Italian red squirrels and introduced parakeets: victims or perpetrators? Hystrix, 24:195-196.
Pârâu, L.G., Strubbe, L., Mori, E., Menchetti, M., Ancillotto, L., Kleunen, A.V., White, R.L., Luna, A., Hernández-Brito, D., Louarn, M., Clergeau, C., Albayrak, T., Franz, D., Braun, B., Schroeder, J., Wink. M. 2016. Rose-ringed Parakeet Psittacula krameri Populations and Numbers in Europe: A Complete Overview, The Open Ornithology Journal, 9, 1-13.
Per, E., Erciyas-Yavuz, K. 2017. The result of The Parakeet Census of Turkey 2016. 11th European Ornithologists’ Union Conference, 18-22 Ağustos, Turku, Finlandiya
Per, E. 2018. The spread of the Rose-ringed Parakeet, Psittacula krameri, in Turkey between 1975 and 2015 (Aves: Psittacidae), Zoology in the Middle East, 64:4, 297-303
Şahin, D. 2012. İstanbul Korularında Üreyen Yeşil Papağan ve İskender Papağanı Üzerine Araştırmalar, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Tarım ve Orman Bakanlığı
Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü
Beştepe Mah. Alparslan Türkeş Cad. No: 71 Yenimahalle / ANKARA
Bu web sitesi Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti ‘nin maddi desteği ile hazırlanmıştır. İçeriği tamamıyla DAI Global Austria GmbH & Co KG, Finlandiya Çevre Enstitüsü ve Çınar Mühendislik Müşavirlik A.Ş.’nin sorumluluğu altındadır. Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti’nin görüşlerini yansıtmak zorunda değildir.
