TÜRKİYE’DEKİ KARASAL ORTAMLARDA VE İÇ SULARDA İSTİLACI YABANCI TÜRLERİN TEHDİTLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ PROJESİ

TERIAS

Projenin Amacı

Proje, bu ekosistemlerin esnekliğini sağlamak için 1143/2014 sayılı AB Yönetmeliği uyarınca, karasal alanlarda ve iç sularda İstilacı Yabancı Türlerin (IAS) kontrol altına alınmasını amaçlamaktadır. Sözleşme, taslak bir yönetmeliğin hazırlanması ve sektörler arası bir danışma kurulunun oluşturulması da dâhil olmak üzere, IAS kontrolü için Türk yasal yapısının analizini ve geliştirilmesini destekleyen teknik yardım ve kapasite geliştirme faaliyetlerini içerecektir. Bu kapsamda stratejiler, eylem planları ve yönetim planları hazırlanacak, eğitimler verilecek, ilgili veri tabanı geliştirilecek, ilgili IAS’nin kontrolüne yönelik yetkili makamların yönetim kapasiteleri geliştirilecek; ve halkın bilinçlendirme faaliyetleri gerçekleştirilecektir. Ayrıca, IAS olarak tanımlanan münhasır altı tür için IAS’ın Türkiye’nin seçilen bölgelerinde kontrolüne yönelik pilot uygulamalar yapılacaktır.

Sorumlu Kuruluşlar

  • Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü
  • Tarım ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü

Projenin Paydaşları

  • Dışişleri Bakanlığı Avrupa Birliği Başkanlığı Avrupa Birliği İle İlişkiler Genel Müdürlüğü
  • Tarım ve Orman Bakanlığı Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü
  • Tarım ve Orman Bakanlığı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü
  • Tarım ve Orman Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü
  • Tarım ve Orman Bakanlığı Su Yönetimi Genel Müdürlüğü
  • Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü
  • Ticaret Bakanlığı Gümrükler Genel Müdürlüğü
  • Üniversiteler
  • Sivil Toplum Kuruluşları
  • Yerel Halk
Projenin Kabul Tarihi

17 Ocak 2018

Sözleşme Tarihi

26 Eylül 2019

İşe Başlama Tarihi

28 Kasım 2019

Projenin süresi

36 ay

Bütçe

2.086.000,00 Euro

Projenin Hedefleri

  • Türkiye’nin karasal alanlarında ve iç sularında istilacı yabancı türlerin kontrolüne ilişkin yasal dayanağın hazırlanması
  • Hedeflenen 6 istilacı yabancı türün kontrolü ve yok edilmesi
  • Kurum personelinin yönetim kapasitesinin güçlendirilmesi
  • Kamu bilincinin arttırılması

Hedef Türler / Pilot Alanlar

  • Gümüşi Havuz Balığı (İsrail Sazanı) (Carassius Gibelio) / Seyitler Baraj Gölü (Afyonkarahisar ili)
  • Kırmızı Yanaklı Su Kaplumbağası (Trachemysscripta Elegans) / İzmir, Antalya ve Mersin illerindeki göller
  • Yeşil papağan (Psittacula krameri) / Ankara, İstanbul, İzmir illeri
  • Su Maymunu (Myocastor Coypus) / Meriç Nehri (Trakya), Aras Nehri (Doğu Anadolu)
  • Ham Bostan (İt dolanbacı) (Sicyos angulatus) / Doğu Karadeniz Bölgesi (Artvin, Rize, Trabzon, Giresun illeri)
  • Doğu Amerika Sivrisinek Balığı (Gambusia Holbrooki) / Acıgöl Gölü ve küçük kaynak alanı ile mevsimlik dereler (Denizli-Afyonkarahisar)

Sözleşme Kapsamında Yapılacak Aktiviteler

  • Aktivite 1: İstilacı yabancı türlerin Türkiye’nin karasal alanlarında iç sularında kontrolüne ilişkin yasal dayanağın hazırlanması
    • Aktivite 1.1: Yasal boşluğun tanımlanması
    • Aktivite 1.2: İç sularda ve karasal ekosistemlerde istilacı yabancı türlerin tanıtımı, erken tespiti, önlenmesi ve yönetimi ile ilgili taslak yönetmeliğin hazırlanması
    • Aktivite 1.3: Sektörlerarası çok paydaşlı Danışma Teknik Kurulunun kurulması
  • Aktivite 2: Hedeflenen herbir istilacı yabancı türün pilot alanlarda kontrolünün yapılması / yok edilmesi
    • Aktivite 2.1: Dağılımın Belirlenmesi: Türkiye’nin karasal alanlarının ve iç sularının istilacı yabancı türler envanteri
    • Aktivite 2.2: İstilacı yabancı türler için ana yolların ve vektörlerin tanımlanması
    • Aktivite 2.3: Karada ve iç sularda ilgilenilen 6 istilacı yabancı türün etkilerinin tanımlanması
    • Aktivite 2.4: Korunacak öncelikli habitatların ve türlerin belirlenmesi konusundaki gelecekteki eylemleri tanımlamak için İstilacı Yabancı Türler Ulusal Strateji ve Eylem Planı’na girdi olarak kara ve iç su ekosistemlerindeki istilacı yabancı türler için strateji geliştirilmesi
    • Aktivite 2.5: Hedeflenen herbir 6 istilacı yabancı tür için Acil Eylem Planının uygulanması ve geliştirilmesi
      • Aktivite 2.5.1: Pilot alanlarda istilacı yabancı türlerinin erken teşhisi, türlere erken hızlı tepki verebilmek, türlerin yayılımını önlemek, türleri kontrol debeilmek ve yok edebilmek için Acil Eylem Planlarının Hazırlanması
      • Aktivite 2.5.2: Acil Eylem Planının Uygulanması
    • Aktivite 2.6: Hedeflenen herbir 6 istilacı yabancı tür için pilot alanlarda orta/uzun vadeli yönetim planlarının hazırlanması
      • Aktivite 2.6.1: Pilot alana özgü, üretilen ve satılan ticari türler için sosyo-ekonomik analizler yapmak
      • Aktivite 2.6.2: İstilacı yabancı türlerin pilot alanlarda yayılmasının tespit edilmesi ve kontrol altına alınması için balıkçılar, yerel halk gibi yerel topluluklarla işbirliği içinde sahaya özgü önlemlerin belirlenmesi
      • Aktivite 2.6.3: 6 istilacı yabancı tür için orta/uzun vadeli yönetim planlarının hazırlanması için atöyle çalışmaları ve seminerler
    • Aktivite 2.7: Pilot alanlardaki istilacı yabancı türler nedeniyle bozulmuş iç su ve karasal ekosistemlerin restorasyonu / rehabilitasyonu
    • Aktivite 2.8: Pilot alanlardaki istilacı yabancı türleri izlemek için ve Noah Ark Ulusal Biyoçeşitlilik Veri Tabanı ile bağlantılı olması için istilacı yabancı türler veritabanının iyileştirilmesi
  • Aktivite 3: Kurum personelinin yönetim kapasitesinin geliştirilmesi
    • Aktivite 3.1: Eğitim perogramlarının  hazırlanması
    • Aktivite 3.2: Eğitimlerin verilmesi
    • Aktivite 3.3: İç sularda ve karasalda istilacı yabancı türler hakkında uluslararası bilimsel bir konferans düzenlenmesi (istilacı yabancı türlerin etkileri, bunlarla mücadele, bunların kontrolü ve yönetimi vb.)
    • Aktivite 3.4: İç sularda ve karasalda istilacı yabancı türler hakkında ulusal bir sempozyum düzenlenmesi
    • Aktivite 3.5: Avrupa Çevre Ajansı dahil Kurumlarda en iyi uygulamaları öğrenmek için AB ülkelerinde 6 İstilacı Yabancı Tür için 3 çalışma ziyareti yapılması
    • Aktivite 3.6: Çalışma ziyaretlerini kapsamayacak olan istilacı yabancı türler konularında eğitim atölyeleri düzenlenmesi
  • Aktivite 4: Kamu bilincinin artırılması
    • Aktivite 4.1: Tanıtım faaliyetleri
    • Aktivite 4.2: Yöre halkı, balıkçılar, öğrenciler, turistler, akademisyenler, medya ve basın vb. toplantılarının organizasyonu
    • Aktivite 4.3: Açılış etkinliği
    • Aktivite 4.4: Kapanış toplantısı