Kırmızı Yanaklı Su Kaplumbağası

(Trachemys scripta elegans)

Kırmızı Yanaklı Su Kaplumbağası

Aile ismi: Emydidae

Tür ismi: Trachemys scripta elegans (WIED 1838)

Synonym ismi:
Emys elegans WIED 1839: 213
Emys holbrooki GRAY 1844
Emys sanguinolenta GRAY 1855
Trachemys lineata GRAY 1873: 147
Chrysemys scripta var. elegans BOULENGER 1889
Pseudemys elegans FORCE 1928
Pseudemys scripta elegans CAGLE 1944
Pseudemys scripta elegans STEBBINS 1985: 102
Trachemys scripta elegans IVERSON 1986
Trachemys scripta elegans CONANT & COLLINS 1991: 65
Trachemys scripta elegans SEIDEL 2002
Trachemys scripta elegans TTWG 2014: 363
Trachemys scripta elegans HENNIG 2015
Trachemys scripta elegans VARGAS-RAMÍREZ et al. 2017

Yaygın kullanılan ismi: Kırmızı yanaklı su kaplumbağası

İngilizce ismi: Red-eared Slider

Grup: –

Giriş yılı: –

İlk kayıt yılı: –

Türkiye’deki yayılış alanı:

Ülkemizde özellikle nüfusu yüksek şehirler olmak üzere Akdeniz, Doğu Anadolu, Ege, İç Anadolu, Karadeniz ve Marmara bölgelerinden kayıtlar vardır.

Türkiye’deki dağılımı

Yayılış detayları:

Dağılışı: Türün doğal dağılışı Amerika Birleşik Devletleri’nin doğusu ve Meksika’nın kuzeydoğusundadır. ABD’den 19 eyalet (Alabama, Arkansas, Florida, Gürcistan, Illinois, Indiana, Iowa, Kansas, Kentucky, Louisiana, Mississippi, Missouri, Nebraska, New Mexico [doğu] dahil olmak üzere Illinois’den Meksika Körfezi’ne kadar Mississippi Vadisi’ni kapla, Ohio, Oklahoma, Tennessee, Teksas, Batı Virginia) ve iki Meksika eyaleti (Nuevo Leon, Tamaulipas) (Ernst vd. 2009, Global Invasive Species Database 2020, Uez vd. 2020).

Yabancı Popülasyonları: Meksika’da ülke genelinde doğal hayata geri dönmüş (feral) popülasyonları; Amerika Birleşik Devletleri’nin bazı kesimlerinde (Arizona, Kaliforniya, Hawaii Adaları, kuzeydoğu Devletleri); Guadeloupe (Fransa): Grande Terre ve Basse Terre’de; Portekiz: özellikle güneyde yaygın; İspanya: düşük yüksekliklerde yaygın; Fransa: kuzey hariç yaygın; İtalya (ülke geneline dağılmış); Slovenya (İtalyan sınır bölgesine yakın); Yunanistan (Girit); Avusturya (Viyana bölgesi); Almanya; güneybatı İsviçre; Hollanda; Türkiye; İsrail; Güney Afrika; Tayvan; Tayland; Kamboçya; Endonezya ve Avustralya (van Dijk vd., 2011, Global Invasive Species Database 2020, Uez et al. 2020).

Giriş tipi:

Evcil hayvan ticareti

Giriş yolu:

Ülkemizde evcil kaplumbağaları halka açık kentsel parklara ve doğal göletlere ve göllere salınmaktadır.

Doğal yayılış alanı:

Türün doğal dağılışı Amerika Birleşik Devletleri’nin doğusu ve Meksika’nın kuzeydoğusundadır.

Habitatı:

Kırmızı yanaklı su kaplumbağası nehirler, hendekler, bataklıklar, göller ve göletler de dahil olmak üzere çok çeşitli tatlı su habitatlarında yaşar (Bringsøe 2006). Tür yumuşak zemini olan büyük durgun su kütlelerini, çok sayıda su bitkisini ve uygun güneşlenme bölgelerini tercih eder (Bringsøe 2006, Ernst vd. 2009). Tür zamanını yoğun bitki örtüsüne sahip su kaynaklarında besin arayarak veya kütükler üzerinde güneşlenerek geçirir. Yumuşak, çamurlu dipleri, su bitkileri ve güneşlenme için uygun alanları olan durgun suları tercih ederler (Global Invasive Species Database 2020).

Durumu:

IUCN dünyanın en tehlikeli 100 istilacı yabancı türleründen biridir (Kraus 2009).

Sıklığı:

Kırmızı yanaklı su kaplumbağası, nispeten düşük fiyatları ve genellikle düşük besleme maliyeti, küçük boyutu ve kolay bakımı nedeniyle dünyanın en yaygın işlem gören sürüngenlerden biridir (Kraus 2009; Csurhes ve Hankamer 2016, Global Invasive Species Database 2020).

İstilacılığı:

Kırmızı yanaklı su kaplumbağası, güçlü bir rekabet kabiliyetine sahip fırsatçı bir omnivordur.

Bu kaplumbağa, halihazırda göller, rezervuarlar veya çamurlu havuzlar, hendekler hatta haliçteki acı sular olmak üzere, çeşitli ortamlara uyum sağlayabilir; onları neredeyse tüm kirli ve temiz sularda görebiliriz. Bu nedenle dünyanın en tehlikeli 100 istilacı türlerinden biri haline gelmiştir. Bir yandan, tür geniş bir nişe, farklı ekolojik faktörlere toleranslı çeşitli fizyolojik aktivitelere ve hatta bazı çevresel streslere sahiptir. Öte yandan, güçlü bir davranışsal adaptasyon ve esnekliğe sahip olup, her türlü çevre koşullarına uyum sağlamak için kendini adapte edebilir ve değiştirebilir (Global Invasive Species Database 2020).

Etkisi

İkinci Dünya Savaşı’nın sonunda, evcil hayvan olarak Kırmızı yanaklı su kaplumbağalarına olan talep çarpıcı bir şekilde artmış ve ABD’de ticari kaplumbağa çiftçiliğine ve daha sonra birçok ülkeye büyük bir miktarda ihracata yol açmıştır (Bringsøe 2006). Şimdiye kadar, bu kaplumbağa Avrupa, Afrika, Okyanusya, Asya ve Amerika’da 70’ten fazla ülke ve bölgeye yayılmıştır (Kraus 2009; Rhodin vd. 2017, Global Invasive Species Database 2020).

Bu kaplumbağada ilk veya ikinci yaşlarına kadar hayatta kalan bireyler yaklaşık 30 yıl kadar yaşayabilmektedir. Özellikle Salmonella olmak üzere enfeksiyon riski taşırlar. Bu risk, akvaryum suyunun gençler için en az iki haftada bir kez ve yeni çıkmış yavrular için haftada bir kez değiştirilerek veya uygun bir akvaryum su filtre sistemi kullanılarak azaltılabilir. Ergin birey haline geldiklerinde ağrılı ısırıklara sebep olabilir ve sorumsuz sahiplerin onları olumsuz ekolojik, sosyal ve ekonomik etkilerle vahşi doğaya bırakmalarına yol açabilirler (Csurhes ve Hankamer 2016, Global Invasive Species Database 2020).

Kırmızı yanaklı su kaplumbağası daha hızlı eşeysel olgunluğa ulaştığı ve büyüdüğü, daha fazla yavru ürettiği ve daha agresif oldukları için yerli kaplumbağa türleri için önemli bir tehdit olarak kabul edilmektedir (Kraus 2009; Csurhes ve Hankamer 2016). Birçok çalışma Kırmızı yanaklı su kaplumbağalarının belenme, yuvalama ve güneşlenme alanları için yerli kaplumbağaları rekabet edebileceğine dair kanıtlar sunmaktadır (Cadi ve Joly 2004, Polo-Cavia et al. 2010). Omnivor bir tür olduklarından, bitkileri de besin olarak tükettikleri için birçok yerli sucul form üzerinde negatif etkileri bulunmaktadır (O’Keefe 2005, Global Invasive Species Database 2020).

Sonuç olarak yerli türler ile rekabet, tehlike altındaki türler ile rekabet, hastalık vektörü olması, beslenme, halk sağılığını tehdit eden hastalık taşıma riski, doğal habitat ve ekosistem üzerinde öngörülemeyen etkilere sahiptir.

Öneriler:

Fiziksel tedbirler: Kırmızı yanaklı su kaplumbağası elle veya pinter gibi çeşitli yakalama aygıtlarıyla yakalanabilirler. Kaplumbağalar tarafından güneşlenme alanı olarak kullanılan yüzen tahtalar, üstte yem kafesleri ile donatıldığında çok etkili görünmektedir (Scalera 2006). Av köpekleri, hem kaplumbağaları hem de yumurtalarını tespit etmek ve çıkarmak için kullanılabilir; yumurtalar ayrıca yuvalama alanlarındaki dişiler takip edilerek de bulunabilir ve çıkarılabilir (Scalera 2006, Global Invasive Species Database 2020).

Bilimsel Araştırma: T. scripta elegans‘ın tanıtımlarının ekolojik etkileri Avrupa ve Asya’daki birçok ülkede detaylı olarak tespit edilmiştir (Cadi ve Joly 2004, Ramsay vd. 2007, Ma ve Shi, 2017, Global Invasive Species Database 2020). Türün Türkiye’deki yerli popülasyonlarla etkileşimi ve etkileri uzun süreli izleme çalışmaları değerlendirilmelidir.

Eğitim ve farkındalık oluşturma: Evcil hayvanların ithalatı, satışı doğaya bırakılmasında halkın bilinçlendirilmesi önemli bir konudur. Ucuz evcil hayvanların maruz kaldığı risk konusunda halkın bilinçlendirilmesini amaçlayan bir bilgilendirme kampanyası AB’de önceliktir (Scalera 2006). Bazı ülkelerde (örneğin: İtalya, İspanya ve Fransa) evcil hayvan sahipleri tarafından terk edilen canlı bireyler kurtarma merkezlerinde ve hayvanat bahçelerinde bertaraf edilmektedir (Scalera 2006). Medya yoluyla yapılan bilgilendirme kampanyaları, insanları evcil hayvanlarına / kaplumbağalarına daha iyi bakmaya teşvik etmeli ve onları vahşi doğaya bırakmaktan kaçınmalarını sağlamalıdır (Bringsøe 2006). Bu hayvanlar insan sağlığı için potansiyel bir risk oluşturmaktadır ve bu da, daha fazla sıhhi kontrol ve halkın daha fazla bilgilendirilmesini gerektirmektedir (Global Invasive Species Database 2020).

Ülkemizde kırmızı yanaklı su kaplumbağasından kaynaklı tehditler gün geçtikçe daha da ciddi hale gelmektedir. Hassas ekosistemlerimizi ve azalan biyolojik çeşitliliğimizi korumak için acilen tür ile ilgili bilimsel araştırmalar teşvik edilmelidir. Türün ülkemizdeki demografik özellikleri (yoğunluk, büyüme oranı, hayatta kalma oranı, yaş kompozisyonu, cinsiyet oranı, difüzyon vb.), üreme ve dağılım potansiyeli hakkında kapsamlı çalışmalara ihtiyaç vardır. Türün popülasyonlarının zamansal ve mekânsal değişimlerini uzun vadede izlemek ve bu zararlı türleri kontrol altına almak için hükümeti ve sosyal güçleri bir araya getiren çalışmaları güçlendirmek gerekmektedir.

Referanslar:

Bringsøe, H. (2006): NOBANIS–Invasive Alien Species Fact Sheet–Trachemys scripta. From: Online Database of the North European and Baltic Network on Invasive Alien Species–NOBANIS. Available from: http://www.nobanis.org/ (16.09.2014).
Cadi, A., Joly, P. (2004). Impact of the introduction of the red-eared slider (Trachemys scripta elegans) on survival rates of the European pond turtle (Emys orbicularis). Biodiversity & Conservation, 13(13), 2511-2518.
Csurhes S, Hankamer C. 2016. Red-eared slider turtle. Invasive species risk assessment. Queensland Department of Agriculture, Fisheries and Forestry.
Ernst, C.H. and Lovich, J.E. 2009. Turtles of the United States and Canada. Second edition. Johns Hopkins University Press, Baltimore.
Kraus, F. (2009): Alien Reptiles and Amphibians: a Scientific Compendium and Analysis., New York, Springer.
Ma K, Shi H. (2017) Red-eared slider Trachemys scripta elegans (Wied-Neuwied). In: Wan F, Jiang M, Zhan A. (Eds) Biological invasions and its management in China.Invading nature – Springer series in invasion ecology, vol 13. Springer, Singapore, 49–76. 10.1007/978-981-10-3427-5_4
O’Keefe, S. (2005). Investing in conjecture: Eradicating the red-eared slider in Queensland. 13th Australasian Vertebrate Pest Conference, Wellington, New Zealand.
Polo-Cavia, N, López, P and Martín, J (2010). Competitive interactions during basking between native and invasive freshwater turtle species. Biological Invasions 12(7):2141–2152.
Ramsay, N. F., Ng, P. K. A., O’Riordan, R. M., & Chou, L. M. (2007). The red-eared slider (Trachemys scripta elegans) in Asia: a review. In Biological invaders in inland waters: profiles, distribution, and threats (pp. 161-174). Springer, Dordrecht.
Rhodin, A. G. J., Iverson, J. B., Bour, R., Fritz, U., Georges, A., & Shaffer, H. B. (2017). Turtles of the World Annotated Checklist and Atlas of Taxonomy. Synonymy, Distribution, and Conservation Status, 8, 9-14.
Scalera, R. 2006. Trachemys scripta. Delivering Alien Invasive Species Inventories for Europe.
Somma, L. A., Foster, A., & Fuller, P. (2009). Trachemys scripta elegans. USGS Nonindigenous Aquatic Species Database, Gainesville, FL.
Uetz, P., Freed, P. & Hošek, J. (eds.) (2020) The Reptile Database, http://reptile-database.reptarium.cz/species?genus=Trachemys&species=scripta, accessed [16.07.2020].
van Dijk, P.P., Harding, J. & Hammerson, G.A. 2011. Trachemys scripta (errata version published in 2016). The IUCN Red List of Threatened Species 2011: e.T22028A97429935. https://dx.doi.org/10.2305/IUCN.UK.2011-1.RLTS.T22028A9347395.en. Downloaded on 08 June 2020.
Global Invasive Species Database (2020) Species profile: Trachemys scripta elegans. Downloaded from http://www.iucngisd.org/gisd/species.php?sc=71 on 22-07-2020.